اصولا تراشکای به عملیاتی گفته می شود که توسط یک ابزارتک لبه قطعات استوانه ای شکل ایجاد می کند و در اکثر مواردابزارثابت است در حالی که قطعه کار دوران می کند .
از بسیاری جهات تراشکاری یک روش برش فلزات است که تعاریف مشخص و نسبتا غیر پیچیده ای دارد. از سوی دیگرباتوجه به اینکه فرایند تراشکاری بسیار پرمصرف و متداول است تا کنون توسعه زیادی یافته و در سطوح بالایی بهینه سازی گردیده است و در هنگام کاربرد بایدعوامل مختلفی مورد ارزیابی قرار گیرند.
علیرغم اینکه عملیات تراشکاری با یک لبه برنده انجام می شود اما این فرآیند از نظر شکل کار و جنس آن نوع ‘شرایط عملیات ‘ نیازها‘ هزینه ها و…معرف عوامل و فاکتورهای متعددی برای ابزاربرشی می باشد. ابزارهای برشی امروزی به دقت طراحی می شوند و این امر بر اساس ده ها تجربه ‘تحقیق و توسعه می باشد .
از شکل هندسی و جنس ابزار گرفته تا شکل کلی ‘نوع گرفتن اینسرتهاروی ابزار گیر ‘نوع ساقه یا طرح های مدلوار‘ ابزارتراشکاری از آن چنان پویایی در زمینه برش فلزات برخوردار است که آنچه امروز قابل اجراست دو دهه قبل حتی تصورش نیز مشکل بود. بسیاری از اصولی که برای برش فلزات تک لبه به کار می رود برای دیگرروش ها حتی عملیات فرز کاری که در آن یک ابزار چند لبه دوران می کند نیز کاربرد دارد.
به منظور ساده کردن موضوع می توان عملیات تراشکاری را به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:
(1)تراشکاری طولی
(2)پیشانی تراشی (کف تراشی)
(3)کپی تراشی روی زوایا
(4)پروفیلهای گرد
همچنین ترکیبات زیادی نیز از قبیل ماشینکاری پله ها ‘تغییر قطرها و پخ ها هم وجود خواهند داشت اما آنها نیز از همان 4عملیات اصلی تشکیل شده اند.
تراشکاری ترکیبی از دو حرکت است:دوران قطعه کار و پیشروی ابزار. در بعضی از موارد اجرایی ممکن است قطعه کار ثابت بوده و ابزار دور قطعه دوران کند اما اصول اصلی یکسان است. پیشروی ابزار می تواند در راستای محور قطعه کار باشد که این به معنای تراشیدن قطر قطعه کار تا رسیدن به قطر کوچکتر است. روش دیگر پیشروی ابزار روی یک انتهای قطعه کار به سمت مرکز است که این به معنای کاهش طول قطعه خام می باشد. اغلب پیشروی ها در عملیات مخروط تراشی و کپی تراشی مخلوطی از دو نوع پیشروی فوق خواهند بود . ماشین های تراش کنترل اتوماتیک امروزه می توانند انواع برش های مستقیم و گرد را انجام دهند.CNC به معنای یک کنترل کننده بسیار قوی است که می توانند در عملیات تراشکاری‘ مسیرهای پیچیده را جایگزین ابزارهای فرم دار و استفاده از مدل های کپی تراشی نماید.
بنابراین تراشکاری به معنای برداشتن مواد از روی سطح جانبی یک قطعه کار دوار با یک ابزار تک لبه خواهد بود.